Życie odebrali sobie 20-letni chłopak oraz 22-letni student Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego. Osoby z ich najbliższego otoczenia były zszokowane. Koledzy studenta, który wyskoczył z okna akademika, mówili, że był osobą spokojną i rozważną. Nic nie wskazywało na to, że ma jakieś problemy. Read Epilog from the story Adrienette : dorosłe życie by kociara060807 (kociara) with 869 reads. miraculum, miraculous, emmaagrest. 20 lat puźniejMarinettePam Mikołajek. Nowy rok szkolny to kolejnych osiem opowiadań. Tym razem zaczyna się nowy rok szkolny, a co za tym idzie czas na nowe przygody, psoty, ot codzienne życie rodziny Mikołajka. Opowiadania zaczynają się od przygotowań do szkoły w których nasz główny bohater idzie na szkolne zakupy z mamą kupić nowy plecak, piórnik i buty. Wiele Dorosłych Dzieci Alkoholików podejmuje się psychoterapii właśnie z powodu nieprawidłowych relacji z dziećmi – DDA stają się agresywni, reagują złością i gniewem na każde zachowanie szkraba, są niekonsekwentni, nieprzewidywalni, opryskliwi, chłodni, zdystansowani, reagują krzykiem, groźbami, a nawet używają przemocy Jak sytuacje z dzieciństwa wpływają na dorosłe życie i wychowywanie swoich dzieci?Jak Uleczyć EmocjeOdczuwanie Sercem💖💖 Jeżeli Sercem rezonuje z Tobą to co Gdy dorastamy rysy twarzy zazwyczaj się wyostrzają. Kości policzkowe robią się bardziej wydatne, żuchwa staje się wyraźniej zarysowana. Większość kobiet z upływem lat robi wszystko, by wyglądać młodziej. Jak się okazuje są też takie panie, dla których przesadnie młody wygląd jest udręką. . Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego było państwem w państwie. Kontrolowało i prześwietlało wszystkie sfery życia w powojennej Polsce. Bezpieki obawiali się nawet wysoko postawieni funkcjonariusze partii. Ministrem był Stanisław Radkiewicz, ale szarą eminencją miała być Julia Brystygier. Kiedy w Związku Patriotów Polskich w Moskwie, jeszcze przed końcem wojny, zaczęto dyskutować o tym, jak nową powojenną Polskę urządzić, było jasne, że łatwo nie będzie, a utrzymanie władzy bywa trudniejsze niż jej zdobycie. Stąd w tworzonych już latem 1944 r. nowych strukturach państwa zasadnicze miejsce przypadło Resortowi (później Ministerstwu) Bezpieczeństwa Publicznego, które miało trzymać społeczeństwo w karbach. Otrzymało ono potężne środki finansowe (miało większy budżet niż ministerstwo oświaty i wielokrotnie większy niż ministerstwo zdrowia) i niemal nieograniczoną władzę. Według danych przytoczonych w publikacji IPN „Aparat Bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza” na jednego funkcjonariusza bezpieki przypadało ok. 1300 obywateli, a w połowie lat 50. za „element podejrzany” uważano ponad pięć milionów obywateli (tyle nazwisk znalazło się w kartotekach). W kolejnych fazach umacniania nowego systemu bezpieka rozprawiła się z niepodległościowym podziemiem, opozycją polityczną, by na końcu przystąpić do walki z najważniejszym przeciwnikiem – Kościołem. Droga Julii Brystygier do bezpieki nie była typowa, nie wyszła ona np. ze szkoły NKWD jak niektórzy inni wysoko postawieni funkcjonariusze w MBP. Podobno w ogóle nie chciała pracować w resorcie bezpieczeństwa. Jak opowiadał Jakub Berman w rozmowie z Teresą Torańską, Luna uważała, że „niezbyt się zna na tej robocie”. Przekonać mieli ją Gomułka i Bierut: „Powołali się na obowiązek partyjny, dali nakaz i poszła. Została dyrektorem Departamentu V Społecznego i pod swoją opieką miała sprawy kleru oraz środowisk twórczych”. Patrząc na zainteresowania Julii i wcześniejszą działalność – zaangażowana była w redagowanie komunistycznych pism, odezw, sprawy propagandy, ale też kwestie społeczne, pomoc dla komunistów przed wojną i w czasie wojny itp. – można by przypuszczać, że rzeczywiście myślała o miejscu dla siebie w innym ministerstwie. Luna była już wtedy zasłużoną i doświadczoną towarzyszką, która całe dorosłe życie podporządkowała służbie idei komunistycznej, więc nawet jeśli jakieś wątpliwości co do służby w bezpiece miała, to szybko o nich zapomniała. Kontroli Brystygier podlegały organizacje młodzieżowe i społeczne, partie polityczne, instytucje kulturalne i oświatowe, a także Kościół katolicki i inne związki wyznaniowe. Jej ludzie pisali więc charakterystyki biskupów, ale też kandydatów na studia, rozbijali legalną początkowo opozycję i zajmowali się byłymi akowcami (choć zasadniczo walka z tzw. reakcyjnym podziemiem należała do Departamentu III). Tysiące spraw dużych i małych, ale dla podejrzanych zawsze poważnych. Znalezienie się w polu zainteresowania bezpieki nie wróżyło niczego dobrego: w najlepszym razie nieprzyjemności i kłopoty, w najgorszym – wieloletnie więzienie lub śmierć. O nadzwyczajnej pozycji Luny w MBP świadczyło jednak nie to, że jej departament zajmował się tak wieloma różnorodnymi sprawami, ale raczej fakt, że ona sama wiele decyzji podejmowała samodzielnie, nie tłumacząc się z nich nawet ministrowi. Co więcej, jak twierdził Berman, „w wielu przypadkach starała się zachować pewną samodzielność, opierając się takim czy innym sugestiom doradców radzieckich, co nie było proste”. Sowieccy doradcy byli wtedy umieszczeni przy ministrze, w poszczególnych departamentach resortu i urzędach bezpieczeństwa w terenie. Liczba doradców mogła sięgać kilkuset osób. W każdym razie fakt, że Luna próbowała nie brać pod uwagę „sowietników”, pokazuje, jak pewnie się czuła i jak silna była jej pozycja w resorcie. O tym, dlaczego Julia miała taką władzę, krążą różne opowieści, często oparte na plotkach o jej rzekomych romansach z najbardziej wpływowymi w powojennych latach komunistami: Jakubem Bermanem, Hilarym Mincem czy nawet samym Bierutem. Rzeczywiście od czasów ZPP w Moskwie Luna znała dobrze Bermana, a jeszcze wcześniej w Samarkandzie poznała Minca, ale nic o bardziej intymnym charakterze ich relacji nie wiadomo. Z pewnością jednak Julia Brystygier należała do komunistycznej elity, wąskiego grona jeszcze przedwojennych polskich komunistów, którzy przetrwali stalinowską czystkę w 1937 r. Bez względu na przyczyny rzeczywista pozycja Luny w strukturach władzy powojennej Polski była zdecydowanie wyższa, niż wynikałoby to ze stanowiska dyrektora departamentu. Inna sprawa, że na uznanie Bermana i innych Luna solidnie zapracowała – była piekielnie inteligentna i bystra, umiała planować operacje nie trzy, ale kilkanaście kroków naprzód i jak nikt inny w szeregach bezpieki wydawała się znać ludzką naturę i umieć szukać u przeciwników ich najsłabszych punktów. Właśnie tę umiejętność wykorzystała w walce z Kościołem, kładąc nacisk na rozpracowywanie go od środka. W swoich instrukcjach zwracała uwagę np. na fakt, że mimo celibatu księża mają rodziny, mają matki i tam należy uderzać. Albo że idealną metodą umieszczenia agentów w uważanych za niedostępne klasztorach jest wykorzystanie żebraków. Luna, wbrew swoim obawom, że się nie zna na tej „robocie”, okazała się – znów wedle słów Jakuba Bermana – „naprawdę wybitnym pracownikiem Bezpieczeństwa i na tle innych dyrektorów czy naczelników nieodznaczających się wielkimi talentami i stosujących dosyć toporne często metody zdecydowanie się wyróżniała”. Taka ocena nie jest zaskakująca, bo brak kadr był jedną z największych bolączek polskich komunistów na nowo urządzających powojenną Polskę. W raportach MBP z pierwszych lat działalności powtarza się utyskiwanie na nieobsadzone etaty. Co prawda o kadrach dla Służby Bezpieczeństwa myślano już dużo wcześniej – jesienią 1940 r. Sowieci zorganizowali tzw. Aleksandrowską Szkołę NKWD, do której trafili też Polacy. Część z nich kontynuowała później szkolenie w specjalnej szkole w Gorki, wśród nich Józef Czaplicki, późniejszy szef Departamentu III. Kolejne szkolenia prowadzone przez NKWD odbyły się nieco później, w 1944 r., w Kujbyszewie – stąd ich absolwentów nazwano później „kujbyszewiakami”. Poza nimi w bezpiece znaleźli się też inni funkcjonariusze, którzy współpracowali lub pracowali z NKWD jeszcze wcześniej. Wśród nich np. Józef Różański, późniejszy szef Departamentu Śledczego, który dla sowieckiego aparatu represji pracował już od 1939 r. Wyszkolonych przez NKWD specjalistów było jednak za mało, poza tym potrzebni byli funkcjonariusze niższego szczebla. To również od nich miało zależeć powodzenie zainstalowania komunizmu w Polsce, więc nie zostawiono tej sprawy przypadkowi. Kadrami w MBP zajmował się przysłany przez Sowietów pułkownik Mikołaj Orechwa. W opracowanej już w kwietniu 1945 roku instrukcji określił, kto może być przyjęty do służb: osoby ideowo oddane sprawie demokracji, które prezentują wysoki poziom moralny, mają odpowiednie kwalifikacje fachowe i fizyczne oraz dostateczne wykształcenie ogólne. W praktyce lojalność wobec sprawy komunistycznej – to, czy ktoś jest politycznie pewny – bywała jedynym z wymaganych warunków. Wielkim problemem było też kiepskie wykształcenie funkcjonariuszy, z których niektórzy mieli ukończonych tylko kilka klas szkoły podstawowej, np. jeden z najbardziej brutalnych oficerów śledczych, ppłk Józef Dusza, ukończył jedynie siedem klas szkoły podstawowej. Trudno powiedzieć, ilu pracowników MBP było w rzeczywistości zagorzałymi komunistami, a dla ilu decydująca w wyborze pracy była jednak możliwość awansu społecznego. A także poczucie władzy, które wcale nie musiało wiązać się z wysokimi stanowiskami, bo przecież i strażnik w areszcie miał nad uwięzionymi władzę niemal absolutną. W tym kontekście ciekawy jest list oficera śledczego Jana Kierasa. Kiedy w bezpiece rozpoczęły się pierwsze rozliczenia, Kieras został zwolniony z pracy (za stosowanie tzw. niedozwolonych metod, czyli przemocy) i w grudniu 1954 r. napisał taką oto skargę: „Zwolnienie z pracy w organach BP, było dla mnie podobne do pozbawienia człowieka tego, z czym nigdy się nie rozstawał na przestrzeni szeregu lat, co uważał za cząstkę swojego życia, za coś bez czego nie wyobrażał sobie życia”. I dalej: „Już nie wiem, Towarzyszu jak mam prosić i do kogo się zwrócić, by mnie choć trochę zrozumiano, że przecież jako syn wiejskiego biedaka, znającego jedynie pracę u bogatych kułaków, aż do wyzwolenia nawet nigdy nie pomyślałem, bym mógł być czymś innym niż mój ojciec. A jednak od pierwszych chwil po wyzwoleniu pokochałem to nowe nieznane i niezrozumiane, dla którego gotów byłem w każdej chwili oddać wszystko nawet życie. Dzisiaj chociaż by mnie nawet postawiono pod mur, lub cięto na kawałki, to do ostatniej chwili będę twierdził, że przez cały czas w organach BP pracowałem jak tylko najwierniej i najuczciwiej dla Partii i dla Ojczyzny […]”. Choć sposób myślenia Kierasa – z obecnego punktu widzenia – może wydawać się trudny do zrozumienia, nie był jednak wtedy odosobniony. Nie był on jedynym, jak sam określał, „ciemnym synem chłopskim, pastuchem i wyrobnikiem”, który służbę w bezpiece postrzegał jako swego rodzaju prezent od losu, szansę na lepsze życie dla siebie. W kontekście tego, z czym wiązała się ta praca, jest to wstrząsająca konkluzja. Piętnastego maja 1945 roku minister bezpieczeństwa publicznego Stanisław Radkiewicz wydał rozkaz nr 19, grożący pociągnięciem do odpowiedzialności tych funkcjonariuszy Urzędów Bezpieczeństwa Publicznego oraz Milicji Obywatelskiej, którzy dopuszczali się wobec zatrzymanych „czynów bezprawnych” i stosowali „niejednokrotnie niedopuszczalne metody bicia i znęcania się”. A takie metody, jak pisał minister, „przejęte od hitlerowców i faszystów” były niegodne pracowników bezpieki. Radkiewicz mógł wydać taki rozkaz, zdarzały się nawet przypadki wyciągania konsekwencji wobec brutalnych ubeków, ale w rzeczywistości przemoc, i to na straszną skalę, była wpisana w system. Owe „niedopuszczalne metody bicia i znęcania się” były na porządku dziennym. Co więcej, to pod kątem właśnie brutalności oceniano użyteczność oficerów śledczych. Jeśli ktoś nie umiał bić, uznawano, że nie umie pracować. Okrucieństwo wobec przesłuchiwanych nasilone było zwłaszcza w pierwszych latach powojennych, kiedy bezpieka miała rozbić niepodległościowe podziemie, a potem legalną jeszcze początkowo opozycję. W październiku 1956 r. na VIII plenum KC PZPR powołano komisję do zbadania odpowiedzialności partyjnej za wypaczenia w organach bezpieczeństwa. W jej sprawozdaniu czytamy, że wytworzony został „cały system udręk, poniżających godność człowieka, doprowadzających podejrzanych do krańcowego wyczerpania, a w wielu wypadkach do stanu obłąkania”. Zaznaczono też, że choć pod koniec 1949 r. bicie stało się mniej powszechne, to jednak zachowano wiele takich metod, jak np. zamykanie nago w karcerze czy tzw. konwejer, czyli przesłuchiwanie bez przerwy przez kilka dni (zmieniali się tylko przesłuchujący). Jak w tej systemowej przemocy odnalazła się Julia Brystygier? Trudno ustalić dokładnie moment, kiedy zaczęła być nazywana Krwawą Luną, ale powodem nadania jej takiego przydomka miało być jej osobiste okrucieństwo, podszyte sadystycznymi fantazjami. Jednak wbrew temu, co się o Brystygierowej mówi i pisze, jak dotąd nie ma udokumentowanych relacji o tym, że rzeczywiście osobiście znęcała się nad więźniami. Te przypadki, które są opisywane, albo są nieścisłe, albo pochodzą z niewiadomego źródła. Zastanawiające też jest, że choć nie brakuje dowodów na osobiste okrucieństwo innych funkcjonariuszy MBP, to jednak właśnie Julia Brystygier stała się swego rodzaju mrocznym symbolem bezpieki. Być może wpłynął na to fakt, że była jedyną kobietą na tak wysokim stanowisku w MBP, co przyciągało do niej uwagę i nie przysparzało przyjaciół. To, że Luna mogła nie mieć na rękach krwi w sensie dosłownym, nie zmienia faktu, że musiała wiedzieć o tym, co dzieje się kilka pięter pod jej gabinetem na ulicy Koszykowej w Warszawie. Wydawała instrukcje, decyzje i wiedziała, co one oznaczają. Jej późniejsze, już z połowy lat 50., tłumaczenia, że nigdy nie była w areszcie, ani nie brzmią wiarygodnie, ani nie zmieniają jej odpowiedzialności moralnej i karnej. PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacjiCechy literatury dziecięcej w cyklu książek o Mikołajku * - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów. Cechy literatury dziecięcej w cyklu książek o Mikołajku Rene Gościnnego Twórcą cyklu książek o Mikołajku jest znany francuski humorysta polskiego pochodzenia Rene składa się z pięciu części: Mikołajek Rekreacje Mikołajka Wakacje Mikołajka Mikołajek i inne chłopaki Joachim ma kłopoty Głównym bohaterem, a jednocześnie narratorem jest dziesięcioletni Mikołajek, który podobnie jak niemal każdy chłopiec w jego wieku nie przesadza w nauce, a szkołę ledwie toleruje. Nauczycielka napisała o nim w szkolnym dzienniczku: "Uczeń bardzo żywy, często roztargniony. Mógłby się uczyć lepiej." Chłopiec jest bardzo przywiązany do swojej klasy i szkolnych kolegów. Bez nich nie wyobraża sobie życia. Jest przyjacielski i sympatyczny, pogodny, zadowolony z siebie i ze świata. Tematykę utworu stanowią perypetie szkolne, domowe oraz wakacyjne Mikołajka. Uniwersalność konfliktów przedstawiona w utworze decyduje o tym, że i dla dzisiejszego czytelnika szkoła, do której ponad pól wieku temu uczęszczał Mikołajek, okazuje się bardzo podobną do współczesnej. Szczególną zaletą Mikołajka jest fakt, że kolejność czytania jest dowolna, bo tak naprawdę nie możemy ustalić, która część jest pierwsza, a która ostatnia. Akcja książki jest bardzo dynamiczna, a jednocześnie bardzo prosta. Występuje wiele dialogów i typowych dla dzieci form opisu wyglądu postaci (opis Ludeczki) czy przedmiotów (opis roweru). Życie toczy się bardzo wartko, wydarzenie goni wydarzenie i trudno zatrzymywać się nad czymś dłużej, rozmyślać czy rozpaczać. Zdarzyło się, że w sytuacji, kiedy wypadki potoczyły się nie po myśli małego bohatera, kiedy już nie mógł nic na to poradzić płakał. Mikołajka stale spotykały niezawinione przykrości i niespodziewane przygody. Nie mając życiowego doświadczenia, nie bywał ani ostrożny, ani przewidujący. Ze swoimi kumplami nie rozstawał się, zawsze byli razem. Różne temperamenty chłopców i ich upodobania powodowały ciągle starcia i bijatyki. Tylko dorosłym wydawały się one niestosowne, dla chłopców były naturalnym sposobem bycia. Mikołajek sam opisuje swoje przygody i na wszystko patrzy ze swojego punktu widzenia. Świat w oczach dziesięciolatka w zestawieniu z rzeczywistością bywa zabawny, dlatego tak często śmieszy czytelnika sposób opisywania przez dziecięcego narratora postaci i sytuacji. Oto jak przedstawia Mikołaj swoich kolegów z klasy: "Gotfryd ma strasznie bogatego tatę, który kupuje mu wszystko co zechce, przynosi stale do szkoły różne fantastyczne rzeczy, ale to straszny kłamca i wygaduje niestworzone rzeczy" "Ananiasz jest pierwszym uczniem w naszej klasie, a także pieszczoszkiem naszej pani, my go za bardzo nie lubimy, ale nie możemy go przetrzepać, ile razy chcemy, przez to że nosi okulary" "Alcest to mój przyjaciel, jest gruby i bardzo lubi jeść, zawsze coś wcina i ciągle ma brudne ręce" "Rufusa tata jest policjantem, dlatego przynosi do szkoły gwizdek" Komizm postaci ujawnia się również w opisie wyglądu i zachowaniu dorosłych (wychowawca Dubon, pan Lauternau). W utworze znaleźć można również wiele przykładów komizmu sytuacyjnego (przygoda z kijankami, wspólne plażowanie, historia prezentu urodzinowego dla nauczycielki czy heca z walizką). Niektóre z nich zawierają elementy grozy (przygoda z nosem).Humor słowny towarzyszy czytelnikowi niemal na każdej stronie. Często występują tak bardzo lubiane przez dzieci powtórzenia ( "Ale z niego głupek", "Kiedy będę duży", "Ananiasz, pierwszy uczeń i pieszczoszek naszej pani") i wyliczanki. Książka napisana jest napisana bardzo przystępnym i zrozumiałym dla dzieci językiem, zbliżonym do naturalnego sposobu wypowiadania się dzieci. Czasami wplecione są w tekst wyrazy trudniejsze, których znaczenie dokładnie wyjaśnia narrator, używając wyrażeń i zwrotów znanych małemu czytelnikowi. Mikołajek często używa przezwisk nie tylko w stosunku do swoich kolegów, ale również do nauczycieli. Nazwanie wychowawcy Rosołem wyjaśnia w następujący sposób: "on ciągle mówi: Spójrzcie mi głęboko w oczy, a na rosole są oka. Ja z początku nie mogłem się w tym połapać, ale starsze chłopaki mi to wytłumaczyli." Chłopcy często posługują się na lekcjach tajnym szyfrem, by nauczyciele nie wiedzieli o czym rozmawiają. Wiele powiedzonek używanych przez bohaterów książki spotykamy również w dzisiejszym żargonie uczniowskim ("Gazem się ubieramy", "Dał mu fangę w nos", "Bo oni są patałachy"). Czytając Mikołajka dzieci otrzymują wskazówki, jak można przyjemnie i pożytecznie spędzać wolny czas (gra w piłkę, golfa, gry planszowe, łowienie ryb, zbieranie znaczków). Zabawy, jakie urządza Mikołaj z kolegami, również wśród dzisiejszych dzieci cieszą się ogromnym powodzeniem (Indianie, kowboje, detektywi). Mikołajek to zbiór porad także dla rodziców wychowujących dzieci. Dorośli często nie zdają sobie sprawy z tego, że ich własne kłopoty oddalają ich od problemów dzieci, które powinny być traktowane poważnie i życzliwie, a nie jak mało istotne dziecięce bzdury. Często zdarza się, że rodzice i nauczyciele swym postępowaniem sami doprowadzają do konfliktów. Po przeczytaniu książki rodzice uświadamiają sobie na przykład, że nie wolno do własnego dziecka zwracać się pieszczotliwie, gdy ono przebywa w towarzystwie rówieśników ("Króliczku, zaśpiewaj nam piosenkę o krasnoludkach"). Mikołajek, podobnie jak jego koledzy, miał swoje zdanie o dorosłych. Nie są oni doskonali, jak się chcieli przedstawiać. Dzieci doskonale znały ich słabości i zmartwienia. Mimo że Mikołajek czasami z delikatną kpiną opisuje zachowania dorosłych, to niekiedy było mu żal pani nauczycielki, mamy czy taty. Oprócz walorów poznawczo-dydaktycznych książka posiada jeszcze jeden "walor smakowy". Bardzo często czytamy o pysznym jedzeniu (desery, czekoladki, bułki z dżemem). Bohaterami wielu zdarzeń, w których uczestniczy Mikołajek są tak lubiane przez dzieci zwierzęta (pies Reks, kijanki). W cyklu książek o Mikołajku nie zabrakło tak charakterystycznych dla literatury dziecięcej ilustracji. Wykonał je znany francuski rysownik Jean Jaques Sempe. Stanowią one ciekawe uzupełnienie opisywanych zdarzeń. Są niezwykle sugestywne i z łatwością trafiają do czytelnika. Mimo że Rene Gościnny napisał "Mikołajka" we wczesnych latach pięćdziesiątych ubiegłego stulecia, książka nadal nie straciła swej aktualności i oryginalności. Przedstawione w niej zdarzenia i sytuacje z życia rodzinnego czy szkolnego znane są również współczesnym dzieciom. Dla dzieci żyjących na początku XXI wieku, zauroczonych komputerami, wirtualną rzeczywistością, jest to wspaniała lektura, która dostarczy im wielu niezapomnianych wrażeń. Dzieci, niezależnie od epoki w której żyją, zawsze silnie przeżywają rodzinne spory, kłótnie z rówieśnikami, szkolne niepowodzenia. W Mikołajku odnajdują więc z całą pewnością przyjaciela, który pomoże im zrozumieć różne życiowe sytuacje. Wierzę, że Mikołajek podobnie jak Kubuś Puchatek, Muminki czy Pipi Pończoszarka będzie bawił i uczył jeszcze wiele pokoleń dzieci na całym Michalak Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych: X Zarejestruj się lub zaloguj, aby mieć pełny dostępdo serwisu edukacyjnego. zmiany@ największy w Polsce katalog szkół- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> (w zakładce "Nauka"). Publikacje nauczycieli Logowanie i rejestracja Czy wiesz, że... Rodzaje szkół Kontakt Wiadomości Reklama Dodaj szkołę Nauka

jak mikołajek wyobrażał sobie dorosłe życie